18 aug 2023

Gestoken door een hommel. Wat nu?

Wanneer hommels aan het werk zijn in gewassen, is er altijd een kans dat je gestoken wordt. Hommels zijn over het algemeen vreedzame insecten en steken alleen wanneer ze zich in het nauw gedreven voelen of wanneer hun nest verstoord wordt.

Hommelsteken veroorzaken normaal gezien slechts een lokale reactie, maar een klein aantal van ons reageert allergisch. Hieronder geven we een eenvoudige lijst met symptomen en bijpassende handelingen.

Lokale reactie - normaal

De meeste mensen krijgen een lokale reactie wanneer ze worden gestoken door een hommel. Dat resulteert in roodheid en jeuk rond de steek. Als je gestoken wordt waar de huid wat losser is, zoals bv. op de oogleden, kan de zwelling meer uitgesproken zijn.

Lokale reacties verdwijnen normaal gezien vrij snel, maar kunnen soms tot een paar dagen aanhouden. Houd er echter rekening mee dat een steek in de mond of de keel gevaarlijk kan zijn vanwege het risico op verstikking. Dan is een spoedopname in het ziekenhuis noodzakelijk.

Wat doe je best?

Als je de pech hebt om toch gestoken te worden, kunnen lokale reacties worden verlicht met ijs. Zalfjes hebben weinig effect, terwijl antihistaminetabletten tot op zekere hoogte effectief kunnen zijn en nuttig kunnen zijn bij allergische reacties.

Allergische reactie - zeldzaam

Een allergische reactie op hommelgif (een steek) komt niet vaak voor, maar vereist toch onmiddellijke aandacht vanwege de mogelijke ernst.

Allergische reacties resulteren over het algemeen in een grotere lokale reactie - die mogelijk een hele arm of been omvat - en kunnen voorafgaan aan een algemene allergische reactie of ‘anafylaxie’.

Allergische reacties zijn gelukkig zeldzaam en normaal treden ze op binnen de 30 minuten na de steek. Ze worden gekenmerkt door symptomen op lichaamsdelen die zich niet meteen in de buurt van de steek bevinden.

Waar moet je op letten?

  • Huiduitslag met jeuk, zwelling van gezicht/nek
  • Onverwachte darmklachten (zoals braken en diarree) en/of duizeligheid, overvloedig zweten en koude rillingen
  • Ademhalingsproblemen: een kriebel in de keel die gepaard gaat met hoesten, een beklemmend gevoel op de borst of een ‘samengeknepen’ keel waardoor er ademhalingsproblemen ontstaan
  • In ernstige gevallen kan het hart- en vaatstelsel reageren door een bloeddrukdaling of bewustzijnsverlies. Een anafylactische shock kan optreden.

Wat doe je best?

  • Blijf kalm en bel zo snel mogelijk een arts of de nooddienst van het ziekenhuis en leg duidelijk uit wat er is gebeurd.
  • Als de persoon zich duizelig voelt, laat hem dan plat liggen met zijn benen omhoog.
    Algemene reacties worden behandeld met adrenaline-injecties, antihistaminica en corticosteroïden.
  • Bij ademhalingsproblemen kan een adrenaline-inhalator of een adrenaline-injectie gebruikt worden.
  • Cardiovasculaire problemen moeten zo snel mogelijk in een ziekenhuis worden behandeld.

Bovenstaand advies is slechts een richtlijn en staat niet gelijk aan medisch advies door een arts. Als je twijfelt, moet je altijd een arts raadplegen.